آیا پدر می تواند اموالی را که بنام فرزند کرده است را پس بگیرید ؟

_{^{امکان پس گرفتن اموالی که بنام فرزند شده توسط پدر}}

• قانون مدنی در ماده ۷۹۵ خود به تعریف عقد هبه پرداخته و این عقد را از سوی واهب قابل رجوع دانسته است. بدین معنی است که پس از تحقق عقد هبه (که با ایجاب و قبول و قبض واقع می گردد) واهب می تواند از هبه رجوع نموده و مال موهوبه را پس بگیرد.  
  اما قانون گذار در ماده 803  به طور حصری مواردی را نام برده که عقد هبه لازم و غیر قابل رجوع است. بند اول این ماده فرضی را بیان کرده است که متهب پدر مادر یا اولاد واهب باشد یعنی بخشنده مال و گیرنده مال رابطه والد و فرزندی داشته باشند.
• فقهای امامیه در خویشاوندی واهب که اجازه رجوع داده نشده اتفاق نظر ندارند و قانون مدنی از بین انبوه اختلاف نظر فقط پدر مادر و فرزند واهب را به عنوان استثنا بر رجوع از عقد هبه برگزیده است. 
  نکته مهم در عقد هبه ، قبض است بدین معنا که برای تحقق عقد هبه حتما باید عین موهوبه در اختیار متهب قرار داده شود و تا پیش از آن عقد هبه هنوز واقع نشده است.
• قبض به اندازه ای اهمیت دارد که قبض شرط تحقق است و ماده ۷۹۸ قانون مدنی هبه بدون قبض را صحیح نمی داند. 

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص پس گرفتن اموال توسط پدر از فرزند}}

♦  اگر تنظیم سند به نام فرزندان در قالب سند رسمی هبه باشد، به دلیل اینکه بین طرفین عقد هبه رابطه پدر فرزندی وجود دارد مشمول بند یک ماده 803 قانون مدنی و از موارد هبه غیر قابل رجوع می باشد و پدر شما دیگر حقی نسبت به عین موهوبه ندارد و مانند عقود بیع و اجاره ملزم شده است.

•  مگر اینکه حق فسخی در قرارداد به نفع واهب قرارداده شده باشد تا بتواند قرارداد را فسخ کند.

•  یا اینکه اگر فرزندان قبض نکرده باشند پدر می تواند به استناد اینکه اصلا عقد هبه ای واقع نشده ملک را پس بگیرد چرا که قبض در کنار شرایط اساسی صحت عقد هبه و تکه اخر این پازل است که اگر انجام نشود عقد صحیح نیست و گویی اصلا قراردادی منعقد نشده است. 
♦  اگر تنظیم سند رسمی به نام فرزندان در قالب سند قطعی غیرمنقول (بیع) صورت بگیرد، در این صورت نیز با توجه به لازم بودن عقد بیع، امکان پس گرفتن مال از فرزند وجود ندارد مگر این که حق فسخی برای پدر قرار داده شده باشد و یا این که پدر با ادعای صوری بودن معامله و عدم قصد واقعی در انتقال مورد معامله به فرزند و اثبات عدم پرداخت ثمن، اقدام به طرح دعوای اعلام بطلان قرارداد نماید. 
♦  اما اگر تنظیم سند رسمی به نام فرزند در قالب عقد صلح باشد، حتی اگر مال به قبض فرزند داده نشده باشد و حتی اگر انتقال مجانا واقع شده باشد در این صورت به جهت اینکه عقد صلح عقدی لازم است، پدر حق پس گرفتن مال مورد صلح را از فرزند ندارد مگر این که حق فسخی برای خود قرار داده باشد. 

^{_{مستندات قانونی - پس گرفتن اموال}}

ماده 795 قانون مدنی

هبه عقدي است كه بموجب آن يكنفر مالي را مجاناً بكس ديگري تمليك ميكند، تمليك‌كننده واهب، طرف ديگر را مُتّهب، مالي را‌ كه مورد هبه است عين موهوبه ميگويند.

ماده 798 قانون مدنی

هبه واقع نميشود مگر با قبول و قبض مُتّهب اعم از اينكه مباشر قبض خود مُتّهب باشد يا وكيل او و قبض بدون اِذن واهب اثري‌ ندارد.

ماده 803 قانون مدنی

بعد از قبض نيز واهب ميتواند بابقاء عين موهوبه از هبه رجوع كند مگر در موارد ذيل: 
1) در صورتيكه مُتّهب پدر يا مادر يا اولاد واهب باشد. 
2) در صورتيكه هبه معوض بوده و عِوَض هم داده شده باشد. 
3) در صورتيكه عين موهوبه از ملكيت مُتّهب خارج شده يا متعلق حق غير واقع شود خواه قهراً مثل اينكه عين موهوبه برهن داده شود. 
4) در صورتيكه در عين موهوبه تغييري حاصل شود.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما